UNIA ZACHODNIOEUROPEJSKA

17 marca 1948r. Traktat Brukselski – sojusz obronny (przeciwdziałanie odrodzeniu się agresywnych Niemiec); tzw. Unia Zachodnia

Założyciele: Francja, Wielka Brytania, Belgia, Holandia, Luksemburg

23 października 1954r. państwa podpisały tzw. Układy Paryskie – kończyły stan wojny z Niemcami, umożliwiały im posiadanie armii

modyfikacja Traktatu Brukselskiego; Unia Zachodnioeuropejska

5. 05. 1955r. dołączyły RFN i Włochy

Państwa członkowskie:

Założycielskie +

1989r. Hiszpania i Portugalia

1992r. Grecja

Członkowie stowarzyszeni z UZE: Islandia, Norwegia, Turcja

Obserwatorzy: Austria, Dania, Finlandia, Irlandia, Szwajcaria

Polska, Słowenia, Estonia – członkowie stowarzyszeni.

Traktat Brukselski:

• przestrzeganie praw człowieka i zasad Karty ONZ
• zapowiada zacieśnianie więzi gospodarczych, społecznych i kulturalnych
• promowanie integracji europejskiej
• przeciwstawianie się polityce agresji
• klauzula obligatoryjnej pomocy militarnej
• obowiązek współpracy z NATO

Układy Paryskie:

• powołanie Agencji Kontroli Zbrojeń
• sygnatariusze zobowiązali się do nieprzekraczania ustalonego poziomu sił zbrojnych bez zgody pozostałych członków
• obowiązek informowania Rady UZE o poziomie sił zbrojnych
• Rada UZE – kontrola nad produkcją broni ciężkiej przez państwa członkowskie

Rada UZE

• Rada Ministrów – zbiera się 2 razy do roku na szczeblu ministrów spraw zagranicznych i ministrów obrony
• Rada Stała – przedstawiciele krajów członkowskich; decyzje podejmowane są jednogłośnie; wspomagana przez organy pomocnicze (np. Agencję Kontroli Zbrojeń); Bruksela

Sekretariat Generalny

• siedziba: Bruksela
• Sekretarz Generalny: Jose Cutileiro

Zgromadzenie UZE

• 115 przedstawicieli parlamentów państw członkowskich, będących jednocześnie członkami Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy
• sesje 2 razy do roku
• siedziba: Paryż

DZIAŁALNOŚĆ UNII ZACHODNIOEUROPEJSKIEJ

• Przekazanie kompetencji wojskowych Rady UZE Sojuszowi Północnoatlantyckiemu uniemożliwiło powołanie własnych organów sztabowych oraz koordynację polityki zbrojeniowej państw Europy Zachodniej
• Ośrodkiem integracji gospodarczej i politycznej stała się EWG
• Zagadnieniami kulturalnymi i ochrona praw człowieka zajęła się Rada Europy

UZE przez długie lata pozostawała organizacją „uśpioną”

1984r. Deklaracja Rzymska + program reform instytucjonalnych UZE

• UZE jako szansa na pogłębienie współpracy europejskich członków NATO w dziedzinie tworzenia systemu bezpieczeństwa Europy Zachodniej

1987r. Haga, „Platforma europejskich interesów w dziedzinie bezpieczeństwa”

• wyrażała chęć wzmocnienia europejskiego filaru NATO
• potwierdzenie związków UZE z NATO
• konieczność kontroli zbrojeń i rozbrojenia na kontynencie europejskim
• konieczność dialogu Wschód-Zachód

Pierwszy przypadek koordynacji działań wojskowych przez członków UZE:

tzw. operacja „CLEANSWEEPO” w Zatoce Perskiej (1988r.) – oczyszczenie z min morskich pasa wodnego i zapewnienie w ten sposób swobody nawigacji

1991r. Traktat w Maastricht

• zwrócono się z prośbą do UZE o określenie i realizację tych zadań, które mają wpływ na obronność państw UE
• UZE ma zostać „częścią obronną” UE i „europejską podporą NATO”
• Zapowiedź wzmocnienia roli operacyjnej UZE

1992r. – początek procesu tworzenia sił wielonarodowych. Francja i Niemcy oddały do dyspozycji UZE jednostki utworzonego Korpusu Europejskiego (obecnie ok. 50 000 żołnierzy, także oddziały belgijskie i hiszpańskie)

EUROFOR – lądowa jednostka szybkiego reagowania

Relacja między UE i UZE koncepcje:

1. usprawnienie współpracy obu organizacji
2. częściowe podporządkowanie UZE Unii Europejskiej
3. szybkie włączenie UZE do UE (Francja, Niemcy)

1997r. spotkanie Rady Ministrów w Erfurcie

• utworzenie Komitetu Wojskowego UZE
• w skład Rady weszły wszystkie państwa UE posiadające dotąd status obserwatora (Dania, Irlandia, Austria, Finlandia, Szwecja)
• UZE i UE będzie przewodniczył zawsze ten sam krajlepsza koordynacja działań

Słabości UZE wynikają głównie z niemożności szybkiego podejmowania decyzji oraz niewystarczającego potencjału wojskowego.

Hmmm, tak właściwie to ta UZE nic nie robi...